Un alcalde tramposo

CHANCHONADA  57º

Un alcalde tramposo.

No noso bar-parroquia; dende fai varios anos, tódolos venres un grupo de amigos xúntase a xoga-la súa partida de subastado. Máis ou menos as regras de xogo son moi similares na Guarda, no Rosal, en Tomiño, en Oia,... ¿qué pasaría se durante a partida alguen sen previo aviso troca as regras para o seu beneficio?; pois que todos diríamos que é un tramposo, e cós tramposos ninguen quere xogar. Pero este non é o caso do grupo amigos-parroquianos do noso bar, son persoas traballadoras, tranquilas, leaís, respetables, de palabra e para nada tramposos.

Para tramposo o Sr. Alcalde da Guarda; hoxe vimos no xornal que suspendía o pleno ordinario que debería ser feito onte venres; para a suspensión do pleno alega como causa: solidarizarse cós veciños afectados polas preferentes. Todo isto soa moi ben e moi chulo,... para as persoas sen coñecementos legais, que bó é o Sr. Alcalde da Guarda. Pero nós temos certos coñecementos legais, para nós é todo un tramposo, por non dicir algo maís forte. Todos escoitamos algunha vez o seguinte aforismo de dereito: “o descoñcemento da Lei non exime de cumpli-la”.  

A vida municipal ten como base legal para o seu funcionamento a Lei 7/1.985 (Lei de Bases do Réximen Local), coñecida como LRBL, e tódolos concellos deben axusta-lo seu funcionamento a esta norma. Imos a explicar tres cousiñas para que todos entedamos as “trampas” do Sr. Alcalde da Guarda:

1º)  O artigo 46º, 1 da LBRL dí: “Os órganos colexiados das Entidades Locais funcionan en réximen de sesións ordinarias, de periodicidade pre-establecida e extraordinarias,...”. O artigo 46º, 2 A  da LBRL di: “As sesións ordinarias terán lugar cada 2 meses, nos concellos de poboación entre 5.001 a 20.000 habitantes”. O artigo 46º, 2 B dí: “As sesións ordinarias serán convocadas con ó menos 2 días hábil de antelación”.

2º)  O artigo 21º, 1 C dí: “correspondelle ó Alcalde convocar e presidi-las sesións do Pleno”.

Polo tanto como o concello da Guarda ten 10.454 habitantes, de acordo dó artigo 46º. 2 A da LBRL debe face-los seus plenos ordinarios cada 2 meses. A sesión ordinaria do Concello debería haber acontecido nos últimos días de Marzo, comprendemos que estes días por ser coincidentes coa Semana Santa, pois a citada sesión fose retrasada para a semana seguinte; pero isto non o compartimos, pois xa non se axusta a legalidade. Pero logo que a data prevista volte a ser retrasada, alegando unha suposta solidaridade con certos veciños,... ¡isto é aberrante!. Aquí hai unha violación dun precepto legal, a obriga do Sr. Alcalde era convoca-lo Pleno do Concello dentro do prazo legal que a Lei sinala; non pode alegar ignorancia do precepto legal, primeiro porque xa ten unha longa vida como concelleiro e Alcalde dentro da Corporación (+25 anos),... Polo tanto, o Sr. Alcalde está cometendo unha ilegalidade a sabendas, ou sexa con intención de facela.

Dentro desta exposición hai outra vía paralela; a Secretaria do Concello ten como unha das principais funcións velar pola legalidade das decisións que toman os órganos do Concello. Queremos pensar que a citada funcionaria cumpre coas súas obrigas, e antes que o Sr. Alcalde tomase esta decisión de ir retrasando a convocatoria do Pleno, fóra do plazo legalmente sinalado, a Secretaria do Concello lle advertise da ilegalidade da decisión que ía tomar. Pero tamén é moi posible, que a titular da Secretaria do Concello fixese omisión desta advertencia, nin emitise informe xurídico en sentido contrario á decisión do Sr. Alcalde,... ou sexa que fixo omisión das súas funcións. Se houbo advertencia previa, a titular da Secretaria actuou correctamente, se fixo omisión, entón tamén está cometendo unha ilegalidade.

Nós queremos que o Sr. Alcalde e tódolos concelleiros preocúpense polos problemas dos veciños, é loable a intención de solidarizarse cós veciños afectados polas preferentes. A actuación correcta sería convoca-lo Pleno e no inicio do mesmo, o Sr. Alcalde debería ler un comunicado de solidaridade cós veciños afectados (comunicado previamente consensuado cóa maioría dos concelleiros), e logo seguir cós asuntos do Pleno. Pois todos sabemos que as sesións do Pleno do Concello son públicas (artigo 70º, 1 da LBRL). Claro que alguen do público por exaltación, nervios, por actitudes violentas,... pode interrumpi-lo normal funcionamento do Pleno, para elo o Sr. Alcalde ten a facultade legal de expulsar ós que faltan ó respeto do Pleno (artigo 80º, 1 do ROF, Real Decreto 2.568/1.986), para algo están alí varios membros da Policía Local.

Todo o aquí exposto, coa súa base legal é o que ten feito a Corporación Municipal de Oia, sufrindo as presións dos afectados, suspendendo a posterior o Pleno,... pero está é a forma correcta de proceder,... O Sr. Alejandro, alcalde de Oia o fixo ben; mentras que o Sr. José Manuel Freitas como alcalde da Guarda o fai mal.

Claro que coa excusa de retrasa-lo Pleno da Corporación para solidarizarse cós veciños,... esta é a intención superficial da súa proposta, a verdadeira intención que está soterrada é retrasar e eludi-lo control e fiscalización que o Pleno debe facer sobre a actuación do Alcalde e do seu equipo. Pero todo esta actitude é moi bonita de vender cara á galería, eludi-lo control do Pleno como intención non manifestda, pero seguindo por este camiño está rozando unha figura de ilicito penal, ou sexa un delito, que é a figura da prevaricación.

3º)  Prevaricación, artigo 404º do Código Penal: “A autoridade ou funcionario público que, coñecendo a inxustiza, dicte unha resolución arbitraria nun asunto administrativo,...”. A acción castigada consiste en dictar unha resolución inxusta ou arbitraria; a inxustiza pode vir tanto polo non respeto de normas legais (que sería o caso explicado neste texto) como de procedementos. A resolución administrativa pode ser expresa, ou tácita; o importante e que teña forza executiva, é evidente que a non convocatoria ten forza executiva. Só se admite a culpabilidade por forma dolosa, feita con intención; esta figura tamén admite a coautoría, a cooperación necesaria e tamén a complicidade.

Estaría ben, que os concelleiros da oposición no vindeiro Pleno, levasen unha moción de “reprobación” da actitude do Alcalde. “Reprobación” ven do verbo latino reprobare que significa non aprobar; polo tanto reprobar é dicir que algo non acadou a nota satisfactoria buscada. O bó e satisfactorio era facer unha nota conxunta de apoio e solidaridade cós veciños afectados polas preferentes, o non satisfactorio (que se reproba) e a decisión do alcalde de non convoca-lo Pleno ordinario, ó cal estaba obligado por Lei (artigo 46º, 2 A di: “As sesións ordinarias terán lugar cada 2 meses, nos concellos de poboación entre 5.001 a 20.000 habitantes”).

¿Quedou entendido por qué para nós o Alcalde da Guarda é un tramposo?; nós non imos de ronda polos bares “chimpando” albariño e falando por falar.

Mirador do Monte Ancos, a 6 de Abril do 2.013.

Gabriel Arcángel de Dios.  Profesor universitario de Derecho Internacional en la Universidad de ACME (Acme; West Virginia; USA)